Duyusal sinir yolunda, beyinde, iç kulakta veya orta kulakta meydana gelen sorunlar neticesinde ortaya çıkan “vertigo” halk arasında baş dönmesi olarak bilinen, kişinin yaşam kalitesini radikal şekilde etkileyebilen ve farklı hastalıkların habercisi olabilen bir sağlık sorunudur. Genellikle 65 yaş üzerindeki kişilerde daha sık görülen vertigo geçici ya da uzun süreli olarak meydana gelebilir.

Vertigo, beyin kaynaklı rahatsızlıklar neticesinde oluştuğunda “santral vertigo”, iç kulak ya da orta kulakta bulunan denge merkezlerinin etkilenmesi sonucu meydana geldiğinde ise “periferik vertigo” olarak sınıflandırılır.

Periferik Vertigo Nedenleri

Vertigoya neden olabilecek çok çeşitli hastalıklar ya da durumlar olabilir.

• Labirentit: İç kulak organlarının iltihaplanması olarak ifade edilebilen labirentit, “vestibüler nörit” adı verilen denge sinirinin iltihaplanması ya da üst solunum enfeksiyonu nedeniyle meydana gelebilir. Labirentit erişkinlerde kronik otit, 2 yaş altındaki çocuklarda ise menenjit kaynaklı oluşabilir.
• Ani işitme kaybı: Sudden Hearing Loss olarak bilinen ve aniden başlayıp 72 saatten kısa süren ani işitme kayıpları da vertigoya neden olabilir.
• Kolesteatom: Tekrarlayan kulak iltihapları nedeniyle orta kulakta meydana gelen cilt büyümesine kolesteatom adı verilir. Kolesteatom işitme kaybına ve vertigoya neden olabilir.
• Ménière Hastalığı: İç kulakta “endolenf” adı verilen sıvıdaki artış nedeniyle iç kulak basıncının artması halinde kulak çınlaması (tinnitus), işitme azalması ve vertigo oluşabilir. Meniere hastalığına bağlı vertigo genellikle 40 – 60 yaş arasındaki kişileri etkiler.
• Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo: Rotasyonel baş dönmesi atakları ile etkisini hissettiren BBPV iç kulaktaki denge kristallerinin yer değiştirip yarım daire kanallarına düşmesi ile meydana gelir.

Vertigonun saydığımız bu nedenler dışında migren, kafa travmaları, kullanılan ilaçlar, geçirilen kulak ameliyatları ve viral enfeksiyonlar nedeniyle de oluşabildiği bilinmektedir.

Vertigo Belirtileri Nelerdir?

Sersemlik, baş dönmesi, kulak çınlaması, baş ağrısı, kulaklarda dolgunluk hissi, soğuk terleme,  kusma ve mide bulantısı gibi çeşitli semptomlarla etkisini hissettiren vertigo yaşam kalitesini düşüren bir sağlık sorunu olma özelliği taşır.

“Vertigo tedavisi hastanın şikayetlerinin nedenleri doğrultusunda planlanır. Vertigo tedavisinin başarıyla tamamlanabilmesi için vertigo nedenlerinin tespit edilmesi en önemli adımdır. Nedene yönelik yürütülen etkin tedavilerle vertigo ve yol açtığı şikayetler giderilebilir.”

Bening Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BBPV) Nedir? Teşhis ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Vertigonun en sık görülen nedeni olan BBPV baş hareketleri ile artan baş dönmesi şikayetleri ile karakterizedir. Genellikle 2 dakikadan az süren vertigo ataklarına yol açan BBPV, Dix Halpike Testi ile teşhis edilir. Dix Halpike testi sırasında hastanın başı 45 derece yana çevrilir, hasta arkaya yatırılır daha sonra başı 30 derece aşağıya sarkıtılır. Tüm bu hareketler neticesinde hastanın göz hareketleri gözlemlenerek tanı konur.

Dix Halpike testi ile BBPV’nin nedeni teşhis edildikten sonra hastalara uygun manevralar yaptırılır.  Epley diğer bir adıyla Kanalit Repozisyon Manevrası (KRM) muayenehane ortamında gerçekleştirilebilir. İçi sıvı dolu yarım daire kanallarındaki denge taşlarının yerine oturtulması amacıyla uygulanan KRM oldukça pratik ve etkili bir yöntemdir.

“Vertigo sorunu yaşayan hastalar tıbbi destek almadan KRM tedavisini kesinlikle denememelidir. Manevralar KBB uzmanları kontrolünde gerçekleştirildiğinde güvenli bir tedavi sunacaktır.”